BaldieDordt
[b]D o r d t e n a a r w o r d t j e n i e t; d a t b e n j e !!![/b]
[hr]
[b]Wij Schapenkoppen zijn om op te peuzelen O:)[/b]
[hr]
[hr]
Mooie foto van ons Eiland
Ons Nationaal Park de Tropische Biesbosch
[b]Hoe dichterbij Dordt ... [/b][i]Zeg ergens in Nederland maar eens waar u vandaan komt. Na het uitspreken van de 'magische' woorden Dordt, zullen maar weinig mensen zich in kunnen houden: hoe dichter bij Dordt, hoe rotter het wordt. De vorige burgemeester antwoordde dan altijd: Maar ben je er eenmaal in, dan heb je het naar je zin.
Waar zou zo'n bekend gezegde vandaan komen? Eén verklaring, hoe waar misschien ook, mogen we gerust naar het land der fabelen verwijzen. Er gaat namelijk een gerucht dat het gezegde is bedacht door mensen die vanuit het zuiden Dordrecht naderden. Ze kwamen niet alleen steeds dichter bij Dordt, maar ook dichterbij Rotterdam. En aangezien die stad nu eenmaal niet zo best bekend stond (staat?) ... enfin, vult u zelf maar in.
Leuk bedacht natuurlijk, maar het is aannemelijker dat de kreet een oude schippersuitdrukking is.De oudste verklaring gaat terug tot de 14de en 15de eeuw. Veel schippers waren vanwege het stapelrecht verplicht om hun lading eerst in Dordrecht op de markt te brengen. Dat was het fameuze Stapelrecht waaraan Dordrecht in die eeuwen de macht te danken had en waardoor Dordt de meest invloedrijke stad van Holland was. Het Stapelrecht was dan wel goed voor de stad en de Dordtenaren, buitenstaanders hadden er behoorlijk de pest aan. Het kostte tijd en geld. Wie dus in de buurt van Dordrecht kwam, kon zeker rekenen op oponthoud en op een financiële aderlating.Een andere, meer logische verklaring ligt in een combinatie van factoren. De slechte toestand van de vaarwegen rond het Eiland van Dordrecht in de 18de en 19de eeuw zorgde ervoor dat veel schepen vastliepen. Diep geladen schepen konden de stad nauwelijks bereiken.
Voor schepen die vanaf de rivieren de stad naderden dreigde nog een gevaar: het wijde water. De meeste schippers van kleine schepen zoals tjalkjes en klippertjes waren behoorlijk bang van de brede (Zeeuwse) stromen. Liepen ze dus niet vast bij Dordt, dan dreigde bij slecht de ondergang op het woeste water. In 1869 werd besloten Dordrecht op het spoorwegnet aan te sluiten. Dat had tot gevolg dat direct vóór de Kalkhaven, in feite de belangrijkste handelshaven van de stad, een brug werd gelegd die zelfs te laag was voor de kleinste, zeilende binnenvaartschepen. De mast moest dus altijd worden gestreken. Vaak kwam er zelfs een sleepboot voor het zeilschip om het onder de brug door te trekken. Bij Dordt was het dus altijd mis.
En wie vanaf de goed bezeilbare brede stromen naar Dordrecht kwam, kon bij de stad rekenen op heel wat tegenstroom. En dat hield weer oponthoud en kosten in, want sleepboten sleepten de zeilschepen de Rijn op. Het naderen van Dordrecht betekende dus altijd tegenslag: vastlopen of vergaan of tijdverlies of hoge kosten.[/i]
[b]Ja, ja, hoe dichter bij Dordt, hoe rotter het wordt. [/b]
[b]De legende van de bocht in de Dordtse Kil[/b]Er waren eens heel lang geleden (zo hoort een legende nu eenmaal te beginnen) twee reuzen die de opdracht hadden gekregen om de Dordtse Kil te graven. De waterwegen rondom Dordrecht waren namelijk niet al te best, met veel ondiepten en moeilijke doorgangen. Vandaar ook dat wie per schip in de buurt van de stad kwam, zeker op moeilijkheden kon rekenen. Bovendien waren er rond de stad altijd veel tollen zodat het handenvol geld kostte om de Dordrecht te passeren. Daar komt dan ook de uitdrukking hoe dichter bij Dordt, hoe rotter het wordt vandaan. Maar dat is een heel ander verhaal, we waren bij de reuzen. Welnu, die twee reuzen hadden de taak Dordrecht beter bereikbaar te maken. Het toeval wil echter dat beide giganten niet zo erg best met elkaar op konden schieten en ze maakten de afspraak niet met elkaar te praten. Daarom begon de een bij Dordt te graven en de ander bij het Hollandsch Diep. Zeven
Zeven jaar lang zwoegden beide reuzen zwijgend voort, elkaar volkomen negerend. Zoiets kon natuurlijk niet goed gaan. En ja hoor, toen ze bijna bij elkaar waren, bleek dat ze niet recht tegenover elkaar uit kwamen. Een van de twee kolossen kon zich niet langer inhouden. 'We gaan scheef' zei hij. Maar daarop werd zijn collega, die het geklets van de ander niet langer kon aanhoren, verschrikkelijk boos. 'Je klets me de oren van het hoofd' sprak hij, pakte een houweel en sloeg de andere reus met een verschrikkelijke klap dood. Nors gravend maakte hij zijn werk af en verbond de twee stukken kanaal. Dit is de reden dat er tegenwoordig nog steeds een bocht in de Dordtse Kil zit; wat historici of geologen ook mogen beweren. [img width=115 height=309]http://www.dordt.nl/stad/geschiedenis/legenden/afb/kil2.gif[/img]
[hr]
[b]“Schapenkoppen”[/b][i]Wist je dat er in de meeste steden wel een scheldnaam is voor de inwoners? De scheldnaam van de Dordtenaren is:”Schapenkoppen”.
Maar waar komt die naam eigenlijk vandaan??We gaan terug in de tijd naar het jaar 1866.
In die tijd moesten mensen belasting betalen over alle dieren die bestemd waren voor de slacht. Dus dat zijn onder andere koeien, varkens, kippen en schapen. Op een dag waren er twee Dordtenaren die geen belasting wilden betalen: “De groeten!”, dachten ze bij zichzelf, “dat schaap is duur genoeg! Wij gaan echt geen belasting betalen. We gaan er voor zorgen dat we de belastingambtenaren, die bij de Riedijkspoort staan, om de tuin leiden.”En zo bedachten ze samen een heel slim plannetje. In Papendrecht stond een prachtige vogelverschrikker met kleren en al. Ze keken om zich heen en pakten snel de kleren van de vogelverschrikker. Het schaap kreeg die kleren toen aan. En was uiteindelijk gekleed als een echt mens. Compleet met broek, jas en pet.
Bijna was het plan gelukt. Toen de mannen vlakbij de poort waren, namen ze het dier tussen hen in en hielden het aan de voorpoten vast. In de avondschemering leek het net alsof er drie mannen de poort kwamen binnenwandelen. De middelste liep wel een beetje raar, alsof hij dronken was, of niet zo goed kon lopen, maar dat gebeurde in die tijd wel vaker.“Heeft u iets aan te geven, heren?” Vroeg de belastingambtenaar. Die vraag wordt gesteld zodat iemand ja zegt als hij vlees bij zich heeft en keurig zijn belasting betaalt.“Nee, wij hebben niks aan te geven hoor!”, zei één van de twee mannen.“Goed, loopt u maar door heren!”Een schaap is niet gewend om op twee poten te lopen. En het schaap vond het genoeg! Eerst al kleren aan en dan nu ook nog eens op z’n twee achterpoten lopen? Het moest toch ook niet gekker worden. En net toen het plan van de mannen bijna geslaagd leek, liet het schaap een langgerekt en klagelijk bèèheèèhèè horen.
Er zat niets anders op, de mannen moesten alsnog belasting betalen. De twee mannen werden behoorlijk uitgelachen, dat mag duidelijk zijn.
Dordtenaren worden sinds die tijd Schapenkoppen genoemd.En als je nou in de auto zit en van Papendrecht naar Dordrecht rijdt, moet je goed uit de auto kijken. Want naast de afrit aan de Dordtse zijde staat een monument dat ons moet herinneren aan dit voorval. Het ontwerp van het metaalplastiek is van Cor van Gulik, in samenwerking met Piet Kraus. Het geld voor het beeld werd bij elkaar gespaard door de Dordtse burgerij.
Als je goed je best doet, zijn in het beeld twee mannen te herkennen die een aangekleed schaap met zich meevoeren. En als je heel goed luistert hoor je het schaap nog blaten: “bèèheèèhèè”.[/i]
[hr][img width=170 height=285]http://www.dordt.nl/stad/geschiedenis/legenden/afb/schapek.gif[/img]
[hr]
[img width=300 height=50]http://marionvankooten.arnowalop.nl/foto_stadhuis.gif[/img]
[img width=332 height=250]http://marionvankooten.arnowalop.nl/foto_gemeentehuis1.jpg[/img]
[img width=350 height=263]http://marionvankooten.arnowalop.nl/foto_gemeentehuis2.jpg[/img][img width=400 height=287]http://www.dordt.nl/stad/gebouwen/grotekerk/afb/kerkexterieur/kerk01.jpg[/img]
ons eigen Grote Kerk waarvan de toren dus nooit is afgebouwd
[hr]
[img width=275 height=379]http://www.dordt.nl/stad/gebouwen/grotekerk/toren/afb/grkerktoren4.jpg[/img]
[img width=183 height=369]http://www.dordt.nl/stad/gebouwen/grotekerk/toren/afb/tekst.jpg[/img]
[hr][img width=300 height=208]http://www.wesmycon.nl/img/foto%20uitkijk%20dordrecht.jpg[/img]
ons jachthaven [img]http://www.rotterdamsdagblad.nl/extra/maximabezoek/maximabezoekregio/DORDRECHT-MAXIMA-PWA-1147858.jpg[/img][img]http://home.planet.nl/~leoroubos/work/maximawa_dordt_011008.jpg[\img] zo knetter is ons Eiland; dat zelfs zij een keer voet aan wal heeft gezet Één van de grote bruggen die ons belemmert om een ECHT eiland te zijn en ons verbind met de Randstad en min of meer Gelderland !!! [img]http://www.papendrecht.net/papendrecht/images/brug-dichtbij.jpg[/img]
Brug over de Merwede tussen Papendrecht en DordrechtDe Sliedrechtse spoorbrug die ons min of meer verbind met gelderland :[De twééde grote brug die ons verbind met de Randstad!!!
[img width=156 height=103]http://www.internetgemeentegids.nl/fotos/gemeente/Zwijndrecht/4436.JPG[/img]
De Drechttunnel...nog zo'n belemmering die ons met de Randstad verbind !!!
[img width=150 height=499]http://www.tectraffic.nl/Images/Projects/schaderegistratieBIG.jpg[/img]
(betere foto was er ff niet)[b]Deze A16 is samen met de A15 verantwoordelijk voor het verbinden van ons Eiland met de rest van Nederland[/b]
[img width=225 height=169]http://www.broadcastpartners.nl/dynamic/images/129.jpg[/img]De Kiltunnel die ons verbind met de Hoeksche Waard :[
[img width=240 height=149]http://www.btg.nl/images/btg/5e7fe9460f42c7ef2a50186ae4e5dadd.jpg[/img]De Moerdijkbruggen (Luchtfoto)
[img width=375 height=241]http://img.groundspeak.com/cache/104866_400.jpg[/img]De Moerdijkbrug (Auto vanaf de onderkant)
[img width=600 height=398]http://img.groundspeak.com/cache/log/9473908e-e7be-44d7-bba9-88b7552c6057.jpg[/img]De Moerdijkbrug (trein) die ons verbind met het Brabantse Land
[img width=631 height=429]http://www.wereldorientatie.net/Eigen%20omgeving/mdkbrug.jpg[/img]De bruggen zoals wij ze graag zouden zien
[img width=284 height=275]http://img.groundspeak.com/cache/104866_500.jpg[/img][b] en zo staan wij Dordtenaren dus in verbinding met de rest van Nederland [/b] wellicht dat ons Dordtse terroristenvolk zich verplicht voelen om hun leven te geven om ons te verlossen van deze ellendige belemmeringen :[dit is de enigste zinvolle brug De Brug over De Wantij die de wijk De Staart verbind met de rest van ons Eiland
[img width=350 height=233]http://www.wijkkranten.dordt.nl/staartenaar/data/9903/foto%202.jpg[/img] [hr]
[b]RONDJE DORDT IN HET KORT[/B]
[img width=645 height=484]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/000%20Rondje%20Dordt.jpg[/img][img width=645 height=484]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/009%20Bij%20de%20waterbus.jpg[/img]
het veerhuys[img width=645 height=484]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/015%20Opdracht%20bij%20Bellevue.jpg[/img]
Hotel Bellevue gelegen naast De Groothoofdspoort[img width=642 height=429]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/017%20Groothoofd.jpg[/img]
De Groothoofdspoort[img width=648 height=864]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/019%20Poort.jpg[/img]
De Groothoofdspoort nog een keer[img width=645 height=484]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/020%20Dordtse%20maagd.jpg[/img]
en nog een keertje[img width=639 height=432]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/024%20Dordtse%20havens.jpg[/img]
hier zie je de achterkant van Hotel Bellevue en De Groothoofdspoort; vanaf daar heb je een prachtig uitzicht op het 3 rivierenpunt[img width=645 height=484]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/025%20Dordtse%20havens.jpg[/img]
één van ons prachtige Havens[img width=645 height=484]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/036%20Opgravingen.jpg[/img]
Historische opgraving in Dordrecht[img width=640 height=480]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/002%20Het%20hofje.jpg[/img]
Het Hof; hier hebben vele historische ontmoetingen plaatsgevonden
waarbij beslissingen genomen werden welk van grootbelang zijn
geweest bij de ontwikkeling van Holland[img width=645 height=484]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/003%20Richting%20Augustijnenkerk.jpg[/img]
De Augustijnenkerk[img width=640 height=480]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/005%20Richting%20Voorstraat.jpg[/img]
Doorgang vanaf de Augustijnenkerk naar de Voorstraat[img width=645 height=484]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/006%20De%20munt.jpg[/img]
De Dordtsche Munt; hier werden de munten geslagen en opgeslagen in de 16e eeuw[img width=640 height=453]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/040%20Kerkview.jpg[/img]
foto genomen vanaf de Grote Kerk; waarbij je de Dordtse Havens ken zien[img width=641 height=424]http://www.wereldorientatie.net/Speurtocht/043%20Kerkbuurt.jpg[/img]
kijk op de VoorstraathavenZo nu hebbie wat historische punten gezien van ons Dordrecht[hr][b]Dordtse dingen[/b]Het barst hier van de geschiedenis
Voorstraat 2001 Zo op 't eerste gezicht niets aan te zien. Zwart granieten onderpui
met achter glanzend vensterglas uitbundig geklede paspoppen in
bevallige poses. Overal in de omgeving sporen reclamekreten en fraai
versierde etalages aan tot het laten rollen van de zuur verdiende centen.
Een broodjeszaak verkoopt zijn vers gemaakte waar tussen palmbomen en in
de verte is, als men goed kijkt, het Stadskantoor te zien. Pas wanneer je
omhoog kijkt, of op het juiste tijdstip goed luistert,
zie je dat dit plekje barst van de geschiedenis.
Voorstraat, 1532Op een miezerige dag in november loopt schout Jacob Joostzoon Oem
over de Pelserstraat, die vanaf de Pelserbrug de Voorstraat kruist
en doorloopt in de richting van de Spuihaven.
De huisjes om hem heen worden bewoond door wat de mensen aan de overkant
van de Voorstraathaven 'kleine luyden' noemen.
Zadelmakers, zakkendragers, metselaars, timmerlieden.
Eerlijke, hardwerkende en zonder uitzondering, arme mensen.
In deze buurt is het voor een heer van stand altijd oppassen geblazen,
want zelfs voor een schoengesp van de heer Oem zouden sommige lieden in deze buurt letterlijk een moord doen.
Plotseling klinkt er rumoer uit de richting van de Voorstraat: "Moord, doodslag!", krijst een vrouwenstem.
Schout Oem herkent deze stem als geen andere.
Het is Dikke Nel, sinds kort werkzaam als dienster bij 't Oude Ancker.
Dit etablissement is een van de smerigste, aftandse en daarom ook drukste kroegen van het Vierde Kwartier, zeer geliefd bij de buurtbevolking
en ook bij scheepslieden van lagere rang.Dikke Nel is inmiddels op de hoek van de Pelserstraat en Voorstraat aangeland,
waar zij de toegesnelde schout aanklampt. "Heer schout, 't is verschrikkelijk!
In de kelder, de kelder! De Duivel is in de kelder!!!"
De schout kan geen zinnig woord uit de vrouw krijgen, en besluit daarom zelf op onderzoek uit te gaan in 't Oude Ancker.
Aangekomen in de gelagkamer moet hij zich door een onwelriekende massa mannen heen wurmen.
Sommigen herkennen ofwel hem, ofwel zijn uniform, en gaan beleefd opzij.
Anderen, met name een groep dronken Engelse zeelieden, zijn niet gediend van dit, naar hun mening opdringerige heerschap.
Pas nadat hij met dreigende blik zijn hand op zijn sabel heeft gelegd, wijken ook de laatsten uit en kan Schout Jacob verder lopen in de richting van de toog.
Hier vindt hij Dikke Cees, de gigantische, zij het wat sullige hulpkastelein. "Ik zoek Jan Smit", zegt de schout kortaf.
"Die is er vandoor", antwoordt Dikke Cees.
"Een maand geleden is 't hele stel vertrokken.
Ze hebben hun hele hebben en houwen meegenomen en de boel aan mij overgelaten.
Vandaag ging Nel de kelder uitruimen, en zonet kwam ze schreeuwend naar boven."
De schout besluit dat het antwoord op zijn vragen zich dan wel in de kelder zal bevinden, en daalt de smalle, donkere trap achter de toog af.
Als hij de deur naar de voorraadkelder opent, ruikt hij het meteen: ergens in dit rommelige hok bevindt zich een lijk, misschien wel meer dan een. Twaalf dagen later........
Inmiddels is de gehele keldervloer opengebroken, en zijn er in totaal dertien lichamen geborgen.
De slachtoffers zijn allemaal om het leven gebracht door bijlslagen.
Intussen is een koerier gestuurd naar de Vroedschap van Mechelen,
de stad waar Jan Smit naar toe gevlucht zou zijn.
Daar zijn ze inmiddels naar hem op zoek.
Schout Oem zit in zijn werkvertrek als Gijs Pot, zijn trouwe klerk,
binnenkomt. "Heer Schout, er is bericht uit Vlaanderen”, zegt hij. De duivelse Jacob Smit blijkt in Mechelen zijn beulswerk te hebben voortgezet en is inmiddels weer naar het noorden gevlucht,
nadat hij er lucht van kreeg dat de Mechelse schout naar hem op zoek was.
Meteen geeft Jacob Jacobsz Oem opdracht vervoer te regelen.
Vergezeld van vier van zijn rekels gaat hij scheeps in de richting van Antwerpen, waar Smit het laatst gezien zou zijn.
De boot, een vrachtschip van het type 'bom', is volgeladen met varkens,
waardoor een weeë geur vanuit het ruim naar het dek opstijgt. Onwillekeurig doet deze geur Oem denken aan de geur in de kelder van 't Oude Ancker,
een gedachte die hem een misselijk gevoel bezorgt en hem de gehele reis niet meer loslaat. De boot vaart de Striene op, een zijtak van de Schelde, die bij Dordrecht
uitmondt in de Maas.
Plotseling roept Klaas Bot, een van Jabobs rekels: "Daar, in het riet! Pieter
Smit!” In een kleine roeiboot staat een slungelige jongen hardop te huilen.
"Vader," snikt hij, “de Gehoornde heeft zijn dienaar teruggenomen.
Wee ons trouwelingen!"
De rekels springen uit de boot en grijpen Pieter en zijn jongere broer Carel.
Ook vinden zij Jan Smit, die dodelijk gewond is door een pijl. Na een kort proces, voorgezeten door Jacob Oem en Francois de Bouillon,
de Inquisiteur van het Bisdom Holland, worden Pieter en Carel Smit veroordeeld
tot de vuurdood. Het vonnis wordt voltrokken op het Beulsplein, voor de oude
Vuilpoort. De gevangenen worden eerst gebrandmerkt met een gloeiende bijl.
Dertien maal, één keer voor elke moord. Tot afgrijzen van het inmiddels
toegestroomde publiek geven ze geen krimp. Daarna worden de jonge mannen
vastgebonden aan een hefboom, waarmee ze in een houtvuur gedoopt worden tot ze
van uitputting en verbranding sterven. Als laatste sterft Pieter, die kort voor
hij bezwijkt uitschreeuwt: "Wacht u voor de wraak van de Gehoornde, onze meester! Als de winter vierhonderd en zeventig maal is ingetreden zal Hij terugkeren in deze stad!"2002 belooft een interessant jaar te worden...Sietze Dijkstra
[hr][b]Dordtse Geschiedenis[/b][img width=100 height=99]http://www.geerts.com/images/dordrecht/munt/small/munt135_small.jpg[/img]
De Munt of Dordrecht 1366-1795Castle "Huis te Merwede"
At the north-east side of Dordrecht, on an abandoned field next to an industrial area and a prison, between a swampy area and some bushes lies the ruin of Castle "Huis te Merwede". The name means House at the Merwede river.By excavations is found that the first stone building that stood at this site was build before 1100 and probably consisted of a towerhouse at the north-eastern corner and 3 round towers which were connected by 2 residential buildings and 2 curtain walls.The Castle was used as a Toll point at the Merwede river and probably also to protect Dordrecht for enemies from the landside (Gelre).It is most certain that the first Castle that stood on this spot was build By Count Dirk III of Frisa-Holland about 1015 as you could read above. During the battles of 1049 and 1203 the Castle was damaged or nearly destroyed but several times rebuild. The fact that these battles took place there is proof that Dordrecht was an important place at that time.In the first half of the 14th century (about 1307) a bigger castle was build on the same site for which the first one was almost completely demolished or was burned by enemies. At the north-western corner a heavy, brick keep was build of which the outer walls were decorated with glazed bricks in a wickerwork motif. It's the remains of this keep that we see today. The founder of this second castle probably was Lord Daniel van der Merwede who resided in the castle from 1307.[img width=100 height=130]http://www.geerts.com/images/dordrecht/huis-merwede/small/wapen-vdmerwede_small.gif[/img]
Weapon of the van de Merwede family[img width=400 height=600]http://www.geerts.com/images/dordrecht/huis-merwede/huis-te-merwede4.jpg[/img][img width=403 height=600]http://www.geerts.com/images/dordrecht/huis-merwede/huis-te-merwede8.jpg[/img]
The ruins of Castle "Huis te Merwede" at present day, at the right picture you can see the glazed bricks in a wickerwork motif.In 1410 Margaretha van der Merwede was the sole heiress after the death of her father. She married Willem van Brederode who gained the fief with the consent of Count Willem VI of Holland (1365-1417).In 1418 the city of Dordrecht had been besieged by Duke Jan IV of Brabant (1403-1427) * who was married with Jacoba of Bavaria (Beieren) (1401-1436). The young Duke and his wife had occupied the castle during this siege. After the siege the inhabitants of the city of Dordrecht destroyed the castle out of revenge during the so called "Hoekse and Kabeljauwse twisten" (a long period of struggles between the Hoeken, the County's who were against the Burgundy's and the Dukes of Brabant and Burgundy (Kabeljauwen). Dordrecht was the center of the Kabeljauwen.In 1418 this city was besieged here by lofty powerful Duke Jan van Brabant but by the hand of God driven back roughly. Soli Deo GloriaThen in 1421 the flood of Saint-Elizabeth came. After this flood the castle had become a ruin situated on a isolated islet with its foundations washed by the river Merwede. The castle was never rebuild after that. In 1449 the magistrate of Dordrecht had forbidden the further use of the ruin as a source of building materials but this didn't stop the locals.Afterwards the local people used the remains of the castle as a quarry for stone and building materials. This was caused because in those times people had to pay a so called stone-fine when they had made an offense such as disturbing the public peace. These stone-fines were given to gather enough building materials for the partly rebuilding of the Great Church in Dordrecht who was heavy damaged during a great fire in the center of Dordrecht in 1457.When the family Van der Merwede had died out the fief was sold to Lodewijk van Praadt whose family kept possession until 1589. In 1604 the city of Dordrecht bought the fief.In 1844 the castle was still situated on an islet. But in the beginning of the 20th century the land around the castle ruin was reclaimed. It now stands approximately 10 meters from the waterside of the Merwede river.[img width=388 height=600]http://www.geerts.com/images/dordrecht/huis-merwede/huis-te-merwede9.jpg[/img][img width=405 height=600]http://www.geerts.com/images/dordrecht/huis-merwede/huis-te-merwede7.jpg[/img]
The ruins of Huis te Merwede at present day at the river Merwede
[hr][img width=738 height=600]http://www.geerts.com/images/dordrecht/several/map3.jpg[/img]
Map of Dordrecht in the 17th century[img]http://www.grotekerk-dordrecht.nl/images/grotekerk/geschiedenis_gpv_v2_23.jpg[/img]
Ons Grote Kerk in vroegere tijden[img width=800 height=500]http://www.geerts.com/images/dordrecht/huis-merwede/huis-te-merwede11.jpg[/img]Het Huis te Merwede in vroegere tijden[b]Dordrecht, de oudste stad van Holland [/b][i]Als je in Dordrecht komt, proef je historie en beleef je het water. Die twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De stad dankt zijn ontstaan aan de imposante rivieren die het Eiland van Dordrecht van oudsher omringen.
Dordrecht is niet altijd een stad op een eiland geweest. Het was de St. Elisabethsvloed van 1421 die de omgeving van de stad drastisch veranderde. Het nabij gelegen Nationaal Park de Biesbosch is ook een gevolg van de overstromingsramp. Het is nu een toeristische en recreatieve trekker.
Dordrecht is ontstaan in de 12e eeuw langs de Thure. De eeuw daarop kreeg Thuredriht stadsrechten.
De eerste Vrije Statenvergadering (1572), de Dordtse Synode (1618-1619), Johan en Cornelis de Witt zijn belangrijke jaartallen en personen in de vaderlandse geschiedenis en hebben alles te maken met Dordrecht. In het historische havengebied wandelt de bezoeker als het ware door de geschiedenis. De stad telt meer dan 1000 monumenten.
Het is een stad met een rijke historie, maar ook een eigentijdse stad die de functie vervult van centrumgemeente in de regio Dordrecht. Om de auto ruim baan te geven, werden bredere wegen aangelegd zoals de Spuiboulevard, Achterom, Sarisgang en Bagijnhof. Toen het winkelend publiek overlast ondervond van het verkeer werd een deel van de binnenstad autovrij gemaakt en ingericht als winkel-wandelgebied. [/i][b][url name=Het Dordtse Wapen]http://www.dordt.nl/stad/geschiedenis/wapen/afb/wapenkl.gif[/url][/b] (klikken om te bezichtigen)
[i]
Over weinig Dordtse zaken is zoveel gefantaseerd als over het wapen van Dordt. Het leent zich er ook voor. Barstensvol symboliek, eeuwenoud en altijd met een aura van waardigheid. De Fransen probeerden tijdens hun bezetting eind 18e eeuw van alles om het tweede deel van hun spreuk in de praktijk te brengen. Onder het mom van Gelijkheid werden bijna alle wapens van graf- en gevelstenen afgehakt.
Maar ze hadden nauwelijks hun hielen gelicht, of de kersverse koning Willem I deed per Koninklijk Besluit een oproep aan alle steden, dorpen, heerlijkheden en andere bestuursvormen om het wapen dat ze gebruikt hadden te laten registreren bij de Hoge Raad van Adel. Of om eventueel een wapen te laten ontwerpen.
Dordt was er als de kippen bij. Al op 24 juli 1816 werd het Dordtse wapen bevestigd, zoals dat in het heraldische (=wapenkundige) jargon heet.Keel
De stad had het daar niet moeilijk mee. Al eeuwen sierde het wapen gevels, poorten, stadszegels, briefpapier, klokken, kortom bijna alles wat Dordts moest zijn.
Het wapen ziet er ongeveer als volgt uit: het wapenschild is keel (= heraldisch voor rood) met een paal van zilver. Het wordt gedekt met een gouden kroon van drie (aardbei)bladeren en twee parels en wordt aan beide zijden vastgehouden door een gouden griffioen.
Dat zijn de ingrediënten, maar in elke tijdvak werden ze anders geïntepreteerd. Er moeten in de loop der eeuwen honderden verschillende wapens zijn geweest. Tot voor kort gebruikten gemeenteïinstellingen elk hun eigen versie. Het vervoersbedrijf, en ook de VVV, houdt het bij een ontwerp uit 1962, van Sierksma. Op het stedelijke briefpapier prijkt een schepping van Philip Kouwen en de afdeling PR doet het met die van archiefmedewerker Henk 't Jong uit 1976.
Het stadskantoor, de ambtenarenburcht, is verstoken van een wapen. Ruzie
De kleuren rood-wit stammen uit 1351, tenminste volgens een legende. De ruzie tussen moeder keizerin Margaretha van Henegouwen en haar zoon hertog Willem van Beieren werd niet zoals bij normale stervelingen binnenshuis uitgepraat, maar op het slagveld uitgevochten; het begin van de zo beroemde Hoekse en Kabeljauwse twisten. Bij 's Gravezande werd de beslissende slag geleverd en daarbij vielen zoveel doden dat de oevers van de Maas drie dagen rood gekleurd waren van het bloed. Daarom is het wapenschild van Dordt rood (de oevers) en wit (het water). Een mooi verhaal, maar de kleuren werden al veel eerder gebruikt. Al in 1285 kocht de stad rood-witte stof voor banieren. Het wapenschild zal dus ook wel uit die tijd stammen.Volgens een ander verhaal kreeg Dordt in 1418 van Jan van Beieren het recht om het wapen door griffioenen te laten flankeren. En de stad mocht bovendien de grafelijke kroon op het schild zetten. Dat alles om de Merwestad te belonen voor de dapperheid tijdens het beleg van 1418 door zijn nicht Jacoba van Beieren. Een mooi verhaal, maar of het waar is? De eerste griffioenen duiken pas op in 1588 op een schildering van Nicolaes Snellaert. Adelaar en leeuw
Een griffioen is de koning der dieren. Wat is er nobeler dan een kruising van een adelaar, de koning van de vogels (kop, poten en vleugels) met een leeuw, koning der viervoeters (onderlijf en staart)? De soort die in Dordrecht veelvuldig voorkomt heeft bovendien nog de oren van een paard.
In een griffioen zijn alle deugden verenigd. De oren wijzen op aandacht, de vleugels op de macht te kunnen vliegen, een nimmer vervulde wens van mensen. Het leeuwenonderlijf drukt moed en vastberadenheid uit, de gekromde snavel vasthoudendheid. Verder is een griffioen het symbool van dapperheid, eerlijkheid en grootmoedigheid. Bij zulke goddelijke kwalificaties zijn de Nederlandse leeuwen niet meer dan schoothondjes.
Maar de griffioenen hebben ook de onhebbelijke gewoonte hun jongen te voeren met mensen- en paardevlees. En dat wijst weer op een band met Satan. De Christelijke kerk heeft het dan ook altijd heel moeilijk gehad met griffioenen. Klauwen
Er zullen misschien lezers zijn die denken dat griffioenen niet bestaan. Toch is het een paar keer gelukt dit soort beesten te vangen. In verschillende schatkamers van kerken worden klauwen bewaard. De beroemdste liggen in het Cornelimünster in Aken. Paus Cornelius heeft ze persoonlijk gekregen van een dankbare griffioen die hij had genezen. Het is eigenlijk jammer dat bij onderzoek blijkt dat alle klauwen steeds uit hoorns van steenbokken zijn gemaakt. Zuid-Afrika
Net alleen ons Dordrecht voert een rood-wit wapenschild met griffioenen. Ook het Belgische Hoogstraten en dat is geen kwestie van naaperij. Dat wapen is misschien nog wel ouder dan het Dordtse.
En in Zuid-Afrika ligt een plaatsje dat ook Dordrecht heet. In 1931 vroegen de Afrikaners aan hun naamgenoot of ook zij het echte Dordtse wapen mochten gebruiken. De oude Merwestad stemde toe. [/i]
[hr]
[b]Stadsgalg[/b][i]
Tussen Zwijndrecht en Hendrik-Ido-Ambacht ligt de Galgeplaat. Dichterbij, op de hoek of samenkomst van de Noord en de Oude Maas, het Galgeveld. Op de eerstgenoemde locatie stond de Baljuwsgalg. Hier werden moordenaars gehangen welke een moord hadden begaan in de heerlijkheid waar een baljuw het halsrecht had.
Op de tweede locatie stond vanaf 1346, niet ver van het voormalig Huis Walburg, de Dordtse stadsgalg. In de "Beschrijvingen der Stad Dordrecht" van Matthijs Balen wordt voor de eerste maal gesproken over de stadsgalg, die de gemeentebestuurders van Dordrecht maar naar de overkant van de rivier hadden verplaatst om de bevolking te vrijwaren van nare lucht die om de plaats van de terechtstelling pleegde te zweven. Een oorkonde van Margaretha van Henegouwen - dezelfde dame die Zwijndrecht een kerk schonk (zie Oude Kerk) - van 31 juli 1346 vertelt: "Voorts soe gheloven wy, ende willen oick mede dat men die Galghe ons Gherechts van onses stedes voorz., daersy nu staet, versette sal opten naeste Noort, die ghelegen is tusschen Papendrecht ende Zwijndrecht, overmits dat si onser Stede van Dordrecht altenafstaet".
Zo gebeurde het dat dan ook volgens de bevelen. Buitendijks werd aan de Noordoever een driepotige galg opgericht met plaats voor vijftien veroordeelden. (De galg moest in die tijd ook wel een ferme capaciteit hebben, want de veroordeelden moesten, mede ter afschrikking, blijven hangen totdat "zij uitgedropen waren". Zo heeft een vroeger geschiedschrijver dat tenminste uitgedrukt. Ook de vogels profiteerden van de gelegenheid en pikten geducht aan het vlees van de gehangenen.) Later - men vermoedt omstreeks 1600 - kwam er onder de staanders nog een houten bordes dat met gele ijsselsteen werd bekleed.Het gebeurde in de 14e eeuw regelmatig dat veroordeelden in de stad Dordrecht zelf gehangen werden, o.a. aan de galg die bij de Vriesepoort heeft gestaan, waarna de lijken naar de overzijde van de rivier werden gebracht om aldaar opnieuw aan het koord te worden vastgemaakt. Maar ook gebeurde het dat de Hollanders die halsmisdrijven hadden gepleegd, op het Galgenbosch zelf terecht werden gesteld. In het klepboek van Dordrecht staat zo'n geval opgetekend. Het gaat om Cornelis Barbeij uit Honschoten in Vlaanderen, die in de wandeling aangeduid werd met de afschrikwekkende naam "Bolle met de Zes Hacken". Hij moet, gewapend met zes bijlen of messen, zijn terreur hebben uitgeoefend, totdat hij door de rakkers van de schout voor de baljuw en de Hoge Vierschaar werd gesleept, die meedogenloos (terecht) vonnis over hem velden. "Ten exempele" werd hem voor de eigenlijke voltrekking van het vonnis de rechterhand afgehouwen. De hand werd tegen de paal van de galg gespijkerd. Vervolgens kreeg de Bolle het koord om de hals en rekende de bevolking met gestrengheid af met deze misdadiger.
De kamerbewaarder of stadssecretaris die in 1627 het vonnis in het register van het klepboek optekende, maakte er direct maar een speelse tekening bij. Mede daardoor weten we exact hoe de galg er uit zag.Dat de locatie van de galg goed beviel, blijkt uit het feit dat op 15 mei 1355 Willem V het voortduren van de executieplaats bevestigt. Het moet zeker een belangrijke galg zijn geweest. Zeer waarschijnlijk kwamen alle veroordeelden uit Zuid-Holland die moesten worden gehangen naar Zwijndrecht om op het Galgenbosch de laatste adem uit te blazen.1966
Jaren zijn voorbijgegaan. Wanneer de laatste misdadiger er gehangen heeft, is onbekend. In 1795, na de franse inval, werd de doodstraf tijdelijk afgeschaft; onder Willem I werd ze weer ingevoerd. De laatste misdadigers zijn in 1846 in Dordt opgehangen, maar of ze toen nog naar Zwijndrecht zijn gebracht, is onbekend. De galg verdween, de naam bleef. Wat ook bleef, waren de funderingen. Zo'n 620 jaar later worden deze, bij grondwerk aan de bochtafsnijding van de hoekafsnijding Noord/Oude Maas, blootgelegd. De ontdekking is van groot belang, maar wordt niet als zodanig onderkend. Weliswaar wordt er door de dienst Rijksoudheidkundig Bodemonderzoek uit Amersfoort naar gekeken, maar daarna is het al gauw gedaan met de fundamenten. De gemeente, met name gemeentewerken, adviseert de resten snel op te ruimen, het werk mocht eens vertragen. Dat er toch nog ruchtbaarheid aan is gegeven, is te danken aan de toen twintigjarige tekenaar van Rijkswaterstaat J.T. Bokma, die de oude executieplaats op foto's vastlegde en de krant benaderde. Toen het eenmaal in het nieuws was terechtgekomen, is er in ieder geval één Zwijndrechtenaar geweest die zo'n met lijkensappen doordrenkte funderingssteen heeft gered: de toen nog vrij onbekende kunstenaar Lucien den Arend.Aardig om nog te verhalen is dat tijdens de aanleg van de sportvelden in 1952 bij het Noordpark tijdens graafwerkzaamheden acht eiken lijkkisten blootgelegd werden. Deze dateerden van voor 1795. De lichamen waren oost-west begraven. Het is onbekend wie daar waarom zijn begraven. Het blijft giswerk.[/i]
[hr]
[img width=339 height=459]http://homepage.residentie.net/~schram-12/drt05.jpg[/img]
Oude Hof
[img width=240 height=450]http://homepage.residentie.net/~schram-12/drt06.jpg[/img]
De Groothoofdspoort
[img width=301 height=499]http://homepage.residentie.net/~schram-12/drt07.jpg[/img]
De Catherijnepoort
[img width=333 height=463]http://homepage.residentie.net/~schram-12/drt08.jpg[/img]
Oud Herenhuis langs de gracht
[img width=508 height=274]http://homepage.residentie.net/~schram-12/dt10.jpg[/img]
De Nieuwe Havenkade
[img width=227 height=522]http://homepage.residentie.net/~schram-12/drt09.jpg[/img]
Huizen aan de overkant van de Nieuwe Havenkade
[hr]
[b]Oudste stad "in" Holland[/b][i]
Dordrecht is de oudste stad "in" Holland. De graaf van Holland gaf Dordrecht al in 1220 stadsrechten. Overigens heeft Dordrecht pas sinds 1815 de eer Hollands oudste stad te zijn. In dat jaar werd Geertruidenberg, samen met het complete Hollandse deel van de Langstraat (de streek tussen Den Bosch en Geertruidenberg) bij de nieuwe provincie Noord-Brabant gevoegd. Een beslissing waar tot op de dag van vandaag niet iedereen blij mee schijnt te zijn, omdat de Hollandse en Brabantse culturen nog steeds met elkaar botsen (met name op religieus gebied; katholiek vs. calvinistisch). Maar daarmee was Dordrecht dus in een klap de oudste stad IN Holland. De stad gelegen aan de rivier de Thuredrith was lang een gewone "landstad".In de omstreken lagen wel veenmoerassen. Dit bood de stad een zekere bescherming. Ridders die de stadsbestuurders op een dag een lesje wilden leren zonken met paard en al in de moerassen weg. Ze kwamen allemaal om.In 1421 spoelde de St. Elisabeth vloed alle dorpen in de omgeving weg. Honderden mensen kwamen om. De Biesbosch ontstond.
De inwoners Dordrecht werden gered door dat het water niet over de stadsmuren heen kwam. Deze muren boden de stad dus op een overwachte manier bescherming. Vanaf dat moment lag Dordecht op een groot eiland. Het was alleen nog maar bereikbaar met de boot. Voor de verdediging van de stad èn de handel was dat natuurlijk fantastisch. Niemand voer over de rivier zonder toestemming en tol te hebben betaald.Bovendien bezat Dordrecht het Stapelrecht. Schepen die voorbij wilden varen moesten allereerst hun handel in Dordrecht te koop aanbieden en overladen op andere schepen. Hier verdienden enkele inwoners van Dordrecht GOUD-geld mee.Dit is nog steeds te zien in het oude Centrum. Er staan werkelijk waar schitterende panden. Huizen (zoals "Stokholm" uit 1730) die zelfs de grachten panden van Amsterdam eenvoudig doen lijken.Omdat men Dordrecht eigenlijk alleen over het water kon bereiken lagen de belangrijkse stadspoorten ook aan de Rivierkant. Er waren aan de landzijde ook enkele poorten, maar deze zijn allang verdwenen. Er zijn nog twee rivier-zijde Stadspoorten bewaard gebleven. Deze liggen ingeklemd tussen de eeuwen oude huizen. De Groothoofdspoort is de bekendste, de Catherijne poort is echter even indrukwekkend. Wie onder de Groothoofdspoort door loopt komt op een kade. Vanaf die plek heeft men een fantastisch uitzicht over de rivier. In de zomer zitten hier veel mensen op terrasjes.Wie de poort weer passeert en dieper de stad in gaat passeert de haven-grachten van Dordrecht.
De Amsterdamse grachten zijn het beroemdst. Leiden heeft het chique Rapenburg, Utrecht de zeer bekende terrasjes aan het water, maar de grachten van Dordrecht zijn vreemd genoeg veel minder bekend. Ze kunnen zich echter gemakkelijk meten met de grachten van bovengenoemde steden. Het is mogelijk om via (zeer oude) trappetjes af te dalen naar 'waterniveau'. Hier is het alsof men in Venetië is aanbeland. De huizen tegenover de 'Nieuwe Haven kade' staan er met hun achterkanten in het water. Groot onderhoud zou hier trouwens wel op zijn plaats zijn. Sommige huizen zien er uit alsof ze het niet lang meer volhouden. Nieuwbouw op deze plek is toch echt volstrekt onwenselijk. Het Stadhuis van Dordrecht is eveneens heel bijzonder. Het is gedeeltelijk over de middelste gracht heengebouwd. Dit stadhuis is veel ouder dan het lijkt. Het is al rond 1300 gebouwd. In 1840 heeft men de gevel gemoderniseerd (neo-classicisme). Voor de deur liggen twee enorme leeuwen. Op het dak staat een torentje.Dordrecht heeft niet veel grachten. Twee (haven-) grachten en een singelgracht. Meer zijn dit er ook nooit geweest. Stadsmuren zijn verdwenen, maar er is niets gedempten dat is in Nederland vrij unique.Achter het Stadhuis bevindt zich een standbeeld van de Gebroeders De Witt.
Deze twee broers zijn begin 17e eeuw geboren in Dordrecht. Johan de Witt was meer dan 15 jaar leider van de Republiek. In 1672 werden de broers op de Plaats te Den Haag vermoord door een uitzinnige menigte. Het standbeeld is op een bepaalde manier heel indruk wekkend. Het straalt een zekere allure, maar ook zeker droefheid uit. Het kan trouwens -net als veel van Haagse Standbeelden- wel een opknapbeurt gebruiken.In het midden van het oude centrum bevindt zich het Oude Hof. Hier besloten de machtige steden van Holland dat ze in opstand zouden komen tegen Spanje.
Het is wellicht de belangrijkste beslissing uit de Vaderlandse Geschiedenis geweest. Er hangt nu een vreemde rust over dit plein, toen moet het er echter een drukte van belang zijn geweest. Een komen en gaan van belangrijke hoge Heren. Ook Willem van Oranje heeft hier voetstappen liggen.
Dordrecht was toen nog een belangrijke stad, maar toch al op de 'weg terug'.
Nieuwe steden, zoals Amsterdam en Rotterdam namen het roer over. Vooral Amsterdam groeide enorm.Dordrecht bleef heel lang dezelfde vorm en grootte houden. Al voor 1800 lag ze volkomen in de schaduw van Rotterdam, dat dichter bij de Noordzee ligt.Na 1953 kwam Dordrecht buiten de Delta werken te liggen. Als Zeehaven stelt de stad daarom nu nòg minder voor. Van eerste Havenstad in de late middeleeuwen werd het de zesde havenstad van Nederland (nu).In de 19e eeuw kwam de trein naar Dordrecht en daarmee verschoof de "entré" van de stad naar de andere kant van de stad. Dit is duidelijk te zien. Tussen het NS station en de oude binnenstad ligt (afschuwelijk lelijke) nieuwbouw. Voor mensen die inkopen willen doen wellicht leuk, maar echt gezellig is het er niet.
Even doorbijten dus, want wie deze sfeerloze straten en gebouwen eenmaal achter zich heeft gelaten komt in een soort paradijs op Aarde.Oud Dordrecht is mooi, heel erg mooi. Tegenover Dordrecht ligt Zwijndrecht. Dit was -zoals op de kaart uit 1660 te zien is) omstreeks 1700 nog een gehucht. Er was één havengracht en er stonden enkele huizen. Muren heeft Zwijndrecht nooit gehad De havengracht is er nog steeds. Zwijndrecht zelf is uitgegroeid tot een flinke industriestad. Een historische binnenstad is hier echter niet. Wel is het uitzicht op Dordrecht -aan de overkant van de Rivier- heel erg mooi.Voor de vloed van 1421 kan Dordrecht vanuit Zwijndrecht gewoon over land bereikt worden. Alleen bij springvloed wist de zee soms bezit te nemen van het land. In 1421 kwam het water definitief tussen de twee plaatsen in te liggen. Er zijn toen heel veel mensen en dieren verdronken.[/i]
[hr][img width=350 height=256]http://cms.dordrecht.nl/Dordrecht/gx/ZyxswdxGgB.jpeg[/img]
Johan en Cornelis de Witt[b]Johan de Witt [/b][i]
Johan de Witt werd in 1625 in Dordrecht geboren als tweede zoon uit een oud regentengeslacht. In 1650 werd hij, 25 jaar oud op dat moment, benoemd tot pensionaris van de stad Dordrecht. Zo kwam hij terecht in de Staten van Holland, waar hij opviel door zijn scherpe geest. Toen stadhouder Willem II plotseling stierf, was zijn erfzoon (de latere Willem III) nog niet geboren. De Staten van Holland benoemden in 1653 Johan de Witt als raadpensionaris. Hij trad aan in een periode waarin de Republiek de hoogtijdagen van haar macht en rijkdom beleefde. De Republiek kreeg intussen ook last van twee vijanden: Engeland en Frankrijk. Johan de Witt probeerde met beide mogendheden op goede voet te blijven, wat het meest gunstig was voor de handel. In het 'Rampjaar' 1672 werd de Republiek van alle kanten belaagd: door Engeland, Frankrijk en door de legers van de bisschoppen van Munster en Keulen. Johan de Witt kreeg van het volk de schuld van alle ellende. Begin augustus legde Johan de Witt zijn functie als raadpensionaris neer. Twee weken later werd zijn broer Cornelis gevangen gezet in de Gevangenpoort in Den Haag, waar hij op de pijnbank werd gelegd. Een barbier Tichelaar uit Piershil (Hoekse Waard) had het gerucht verspreid dat Cornelis de Witt een moordaanslag had beraamd op de Prins van Oranje. Hoewel vrijgesproken van deze aanklacht werd Cornelis tot verbanning uit Holland veroordeeld. Op 20 augustus 1672 ging Johan naar de Gevangenpoort om zijn broer af te halen. Buiten de gevangenis had zich een massa woedend volk zich verzameld, dat het leven van de gebroeders De Witt eiste. Toen het volk de Gevangenpoort was binnengedrongen, trof men de gebroeders De Witt lezend aan. Cornelis de Witt werd letterlijk doodgetrapt en -gestoken. Zijn broer Johan werd gedood door een pistoolschot. De lijken werden naar de galgenpaal gesleept en aan de voeten opgehangen. Voor het gepeupel was het moorden nog niet genoeg. Men scheurde de kleren van de lichamen en sneed de lijken aan stukken.[/i][hr]
